هلیوم یک شبکه بلاکچین نسبتا جدید است که به منظور ایجاد شبکههای غیرمتمرکز و عمومی وایرلس طراحی شده. فناوری غیرمتمرکز بیسیم یکی از بهترین تکنولوژیهایی است که بسیاری از مشکلات روزمره زندگی را حل میکند. این تکنولوژی بخشی از اینترنت اشیاء (IoT) است که در ایجاد ارتباط مستقیم بین دستگاههای مختلف و انجام فرایندها نقش دارد. به طور کلی اینترنت اشیاء با استفاده از دستگاههای شامل سنسور و آنتنهایی ساخته شده که هدف آنها برقراری ارتباط با یکدیگر و تبادل اطلاعات است.
بلاکچین هلیوم چیست؟
آنچه به عنوان «تجهیزات هوشمند» میشناسیم، با استفاده از اینترنت اشیاء کار میکند؛ به عنوان مثال خانههای هوشمندی که تمام تجهیزات آنها به صورت خودکار عمل میکند، با اینترنت اشیاء کار میکنند. در بیمارستانها میتوان با استفاده از اینترنت اشیاء ضربانساز ساخت و جان بسیاری از بیماران را نجات داد. این تکنولوژی در جنبههای مختلف زندگی ما تأثیر بسزایی دارد. اما یکی از موانع مهم اینترنت اشیاء، اتصال امن بین دستگاههاست. امکانات کنونی مانند بلوتوث یا wifi برد محدودی دارند و در حال حاضر کامپیوترها و موبایلها نیز با استفاده از آنها کار میکنند. بنابراین نمیتوانند نیاز دستگاههای اینترنت اشیاء را تأمین کنند. اینجاست که کاربرد شبکه بلاکچین هلیوم مشخص میشود.

شبکه هلیوم با استفاده از امواج رادیویی خاص (RF) کار میکند و با استفاده از این فناوری میتواند پوشش گستردهای برای دستگاههای اینترنت اشیاء فراهم کند. مردم برای استفاده از این تکنولوژی باید در خانههایشان نقاط اتصال (هات اسپات) نصب کنند تا بتوانند پوششی برای دستگاههای اینترنت اشیاء موجود در خانههایشان داشته باشند. در واقع این نقاط اتصال مانند نودهایی عمل میکنند که در شبکههای بلاکچین متداول کنونی مانند اتریوم با آن آشنا هستیم. بنابراین هرچه تعداد نقاط اتصال شبکه بیشتر باشد، امنیت آن افزایش میکند و پوشش آن نیز گستردهتر خواهد شد.
از آنجایی که صاحبان نقاط اتصال به ایجاد پوشش بلاکچین هلیوم کمک میکنند، به عنوان پاداش ارز دیجیتال بومی این شبکه با نماد HNT را دریافت خواهند کرد. درست مثل ماینرهای اتریوم که به عنوان پاداش، اتر دریافت میکنند. در قسمتهای بعدی عملکرد بلاکچین هلیوم و نحوه استخراج در این شبکه را بیشتر توضیح میدهیم.
هلیوم چگونه کار میکند؟
بلاکچین هلیوم با استفاده از الگوریتم جدید و منحصر به فردی به نام اثبات پوشش (Proof of Coverage) یا PoC استفاده میکند و به ماینرها کوین HNT پاداش میدهد. وظیفه ماینرهای این شبکه تأمین نقاطی برای ایجاد پوشش امواج رادیویی RF شبکه هلیوم است تا دستگاههای اینترنت اشیاء بتوانند به صورت بیسیم باهم ارتباط برقرار کنند.

همانطور که میدانید برای ماینینگ در بلاکچین اتریوم، ماینرها کارت گرافیک دستگاه ماینینگ خود را در اختیار شبکه قرار میدهند تا شبکه بتواند با انجام فرایند کریپتوگرافی، بلاکها را هش گذاری کند. فرایند استخراج اتریوم با استفاده از الگوریتم اثبات کار انجام میشود و نودهای شبکه تراکنشها را تایید میکنند و اتر پاداش میگیرند. ماینرهای بلاکچین هلیوم نیز تقریبا کار مشابهی انجام میدهند؛ آنها بررسی میکنند تا متوجه شوند نقاط اتصال بیسیم شبکه درباره سرویسهایشان دروغ نمیگویند! آنها این کار را با استفاده از امواج رادیویی انجام میدهند و نحوه نقاط اتصال را بررسی میکنند.
نحوه عملکرد الگوریتم اثبات پوشش
چند ویژگی کلیدی در امواج رادیویی RF به توسعه دهندگان هلیوم کمک کرده است که بتوانند از الگوریتم جدید PoC استفاده کنند. این قابلیتها به ماینرها کمک میکند مدارکی مبتنی بر اثبات فعالیت صحیح نقاط اتصال به دست آورند. این سه ویژگی کلیدی را در ادامه نام بردهایم.
- سرعت امواج رادیویی با سرعت نور برابر است. بنابراین هیچ تأخیری در شبکه وجود ندارد.
- امواج رادیویی RF مسافت فیزیکی محدودی را طی میکنند و برد بینهایت ندارند.
- با استفاده از قدرت سیگنال RF میتوان منبعی که از آن منتشر شده است را پیدا کرد.
این ویژگیها به ماینرهای شبکه هلیوم اجازه میدهد نقاط اتصال و عملکرد صحیح آنها را به صورت کامل و همیشگی بررسی کنند و مطمئن شوند این نقاط مطابق با چلنجهای شبکه (Challenge) کار میکنند.
منظور از چلنج در الگوریتم اثبات پوشش چیست؟
مفهوم چلنج (Challenge) بسیار پیچیده است؛ اما اگر بخواهیم به بیان ساده آن را تعریف کنیم، میتوانیم بگوییم واحد کار واقعی است که یک نقطه اتصال باید برای برآوردن نیاز پروتکل PoC انجام شود. نقاط اتصال در فرایند اثبات پوشش باید سه نقش را ایفا کنند:
- چلنجر (Challenger): نقطه اتصالی است که چلنج را ایجاد میکند. به ازای هر ۲۰۰ بلاک در بلاکچین هلیوم باید یک چلنج ایجاد شود.
- فرستنده (Transmitter): نقطه اتصالی است که چلنج روی آن صورت میگیرد. فرستندهها وظیفه ارسال یا نشان دادن دادههای مربوط به هر چلنج را بر عهده دارند.
- شاهد (Witness): نقاط اتصال نزدیک به فرستندهها به عنوان شاهد عمل میکنند و تأیید میکنند که آیا فرستنده دادههای مربوط به چلنج را آنگونه که باید، ارسال کرده است یا خیر.
هرکدام از نقشهای بالا باید فعالیت خاصی انجام دهند تا دادههای منتقل شده از طرف یک نقطه اتصال تایید شود. هر نقطه اتصال در زمانهای مختلف میتواند نقشهای گوناگونی را ایفا کند. هرکدام از این نقشها کوین HNT به ازای پاداش دریافت خواهند کرد.
آیا میتوان از هلیوم درآمد کسب کرد؟
ماینینگ برای بلاکچین هلیوم تنها در مناطقی که پوشش این شبکه وجود دارد، میتواند درآمد خوبی داشته باشد. ماینرهای چنین مناطقی میتوانند HNT بیشتری به عنوان پاداش بگیرند. به همین دلیل است که کارشناسان میگویند ماینینگ هلیوم در ایران درآمد زیادی نخواهد داشت.

تعیین سود استخراج هلیوم به سادگی اتریوم یا سایر بلاکچینهایی که با الگوریتم اثبات کار یا اثبات سهام کار میکنند، نیست. سود حاصل از ماینینگ هلیوم تا حد زیادی به پوشش منطقهای که در آن استخراج انجام میدهید، بستگی دارد. فرایند کار ماینرهای هلیوم کاملا به یکدیگر وابسته است و باید در کنار هم یک شبکه را تشکیل دهند. بنابراین بدیهی است در منطقهای که هیچ ماینری غیر از شما وجود ندارد، شبکهای ایجاد نمیشود و در نتیجه میتوانیم بگوییم بلاکچین هلیوم در آن منطقه عملا کاربردی ندارد.
از طرف دیگر، اگر تعداد ماینرها در یک منطقه اشباع شود نیز سودآوری HNT کاهش پیدا میکند. زیرا در اجرای پروتکل به تعداد محدودی چلنجر، فرستنده و شاهد نیاز داریم. زمانی که تعداد ماینرها زیاد شود، درخواست برای گرفتن هرکدام از این نقشها بیشتر خواهد شد و در نتیجه سود حاصل از ماینینگ کاهش پیدا میکند.
بلاکچین هلیوم نقشهای از مناطق تحت پوشش خود ارائه داده است که با بررسی آنها میتوانید تعیین کنید آیا استخراج در منطقه شما سودآور است یا خیر. همچنین میتوانید میزان HNT به دست آمده توسط نقاط اتصال منطقه را مورد بررسی قرار دهید. اگر تعداد نقاط اتصال در منطقه مورد نظر شما خیلی کم یا خیلی زیاد نباشد، میتوان گفت ماینینگ هلیوم در آن سودآور است.
دستگاه استخراج ارز دیجیتال هلیوم
دستگاههای ماینینگ هلیوم کاملا با ماینرهایی که برای شبکههایی مثل اتریوم یا بیت کوین استفاده میشوند، متفاوتند. زیرا بیت کوین و اتریوم با استفاده از الگوریتمهای متداول PoW یا PoS کار میکنند؛ اما بلاکچین هلیوم با الگوریتم منحصر به فرد PoC کار میکند. شرکتهای مختلفی دستگاههای ماینینگ هلیوم را میفروشند و ساختار تمام دستگاهها تا حد زیادی شبیه به یکدیگر است. دستگاههای استخراج هلیوم شبیه به مودمهایی هستند که برای اینترنت خانگی از آنها استفاده میکنیم؛ یک جعبه پلاستیکی که آنتن هم دارد.

ورود به بلاکچین هلیوم و شروع کار به عنوان ماینر رایگان نیست؛ اما هزینه آن نسبت به اتریوم کمتر است. دستگاههای استخراج متداول هلیوم حدود ۴۵۰ دلار قیمت دارند. یکی از مهمترین مزیتهای ماینینگ هلیوم این است که برق مصرف نمیکند، محیط زیست را آلوده نمیکند و سر و صدا هم ندارد. مصرف برق مورد نیاز برای آنتن رادیویی دستگاه ناچیز است. بنابراین هزینههای مالی و زیست محیطی استخراج در بلاکچین هلیوم نسبت به بیت کوین و اتریوم صفر است.
دستگاه ماینینگ هلیوم را کجا بگذاریم؟
هرچه ارتفاع دستگاه بالاتر باشد، بهتر است. توصیه میشود آن را در نزدیک بالاترین پنجره خانه خود بگذارید و توری فلزی پنجره را باز کنید تا سیگنالهای رادیویی RF بدون اختلال ارسال و دریافت شوند. ارتفاع به همراه یک پریز برق تنها چیزی است که دستگاه استخراج هلیوم نیاز دارد. اگر لوکیشنهای مختلفی برای دستگاه در نظر دارید، بهتر است گزینهای را انتخاب کنید که کمترین میزان فلز، دستگاههای الکترونیکی و بتن در آن وجود دارد.
معامله ارز دیجیتال هلیوم
بعد از گذشتن از فرایند ماینینگ، به خرج کردن و استفاده از HNT به دست آمده میرسیم. ارز دیجیتال هلیوم بهتر است در کیف پول رسمی بلاکچین هلیوم ذخیره شود. نسخههای مختلف این کیف پول روی سایت هلیوم ارائه شده است. نکته جالب درباره والت هلیوم این است که به شما این امکان را میدهد تا علاوه بر ارزهای دیجیتال خود، نقاط اتصالتان را به شکل کاملا ایمن مدیریت کنید.

والت هلیوم یک کلید اختصاصی به شما میدهد که بهتر است به دقت از آن مراقبت کنید و در دو فضای آفلاین آن را بنویسید تا فراموش یا گم نشود.
برای معامله HNT باید از صرافیهایی استفاده کنید که از این ارز دیجیتال پشتیبانی میکنند. برخی از صرافیهای بزرگ مانند کوین بیس ارز دیجیتال هلیوم را در لیست خود ندارند؛ اما صرافیهای معتبری مانند crypto.com یا Binance US از معاملات چند جفت ارز شامل هلیوم پشتیبانی میکنند. برای فروش کوینهای HNT باید دارایی خود را از والت اختصاصی بلاکچین هلیوم به والت صرافی انتقال دهید و سپس مانند هر ارز دیجیتال دیگری آن را معامله کنید. هنگام معامله به کارمزد تراکنشها نیز توجه داشته باشید.
کلام آخر؛ بلاکچین منحصر به ارزهای دیجیتال نیست
بلاکچین هلیوم یکی از جذابترین کاربردهای شبکه بلاکچین را به ما نشان داد و باعث شد مطمئن شویم این تکنولوژی به سیستم مالی و ارزهای دیجیتال محدود نیست. البته پیش از این اتریوم نیز این موضوع را به ما ثابت کرده بود و یک سیستم کامپیوتری غیرمتمرکز را به جهانیان نشان داده بود. اما کاربرد منحصر به فرد هرکدام از این بلاکچینها ثابت میکند پتانسیل این تکنولوژی بیشتر از چیزی است که فکر میکنیم.
با وجود اینکه ماینینگ هلیوم در ایران هنوز کاربردی نیست؛ اما بسیاری از افراد در سراسر جهان با ایجاد یک نقطه اتصال برای این شبکه در خانه خود کسب درآمد میکنند. این موضوع نشان میدهد سیستمهای غیرمتمرکز میتوانند در هر خانه یک پایگاه داشته باشند؛ بنابراین عملا هیچ نهادی نمیتواند آنها را کنترل کند. بلاکچین هلیوم چشم اندازی است که از آینده جهان غیرمتمرکز نشان داده شده است.
نویسنده : فاطمه مهراسبی